Meer over Coticule stenen
Filmpje van De Messenwinkel uit 2006 over de fabricage van Coticule stenen.
Onderstaande tekst is afkomstig van de fabricant Ardennes-Coticule.
De Coticule is een natuurlijke slijpsteen met een gele kleur en een fijne korrelstructuur. De afzetting, enig ter wereld, wordt reeds sinds lang in een klein dorpje nabij Vielsalm in de Belgische Ardennen ontgonnen.
Voor het slijpen van een klassiek open scheermes raden we een formaat vanaf 15 x 5 cm aan.
De Coticule is een natuurlijke wetsteen met een rijk verleden. De ontginning en productie van de Coticule in de Belgische Ardennen gaat terug tot de 17de eeuw. Het is een gedurende 480 miljoen jaren gevormd sedimentgesteente bestaande uit grijsgele vulkanische assen en klei waarin zich harde granaten bevinden. Deze Spessartiet Granaten zijn ontstaan door een herschikking van mineralen onder invloed van een regionaal metamorfisme.
Door de grilligheid van de natuur komt de Coticule slechts in dunne verticale lagen voor, ingesloten tussen brede lagen blauwpaarse leisteen. Hierdoor moet het ontginnen ervan zeer minutieus en hoofdzakelijk zonder inmenging van machines gebeuren. Deze ontginning is een zeer tijdrovend, arbeidsintensief en kostelijk werk dat onder invloed van allerhande weersomstandigheden slechts enkele maanden per jaar kan plaatsvinden. De productie is 100% artisanaal en maakt van elke steen een uniek exemplaar.
De Belgische slijpsteen is samengesteld uit 30 tot 42% granaten aan elkaar gebonden door Mica. Het is aan deze granaten dat de Coticule zijn uitzonderlijke slijpeigenschappen te danken heeft. De geometrische vorm van deze granaat is een dodecaëder. Dit zijn twaalf vlakken aan elkaar verbonden met stompe hoeken. De granaten hebben een diameter van 5 à 15 micron en penetreren 1 à 3 micron in het te slijpen metaal. Deze ideale geometrische vorm ( stompe hoeken polijsten het metaal) en de talrijke aanwezigheid van deze granaten zorgen ervoor dat er tegelijk zeer snel en uiterst fijn wordt geslepen. Dit resulteert in slechts enkele minuten tot een vlijmscherpe snede en dit voor eender welk te slijpen voorwerp.
De Belgische slijpsteen wordt vaak vergeleken met een 4000 - 8000 grit wetsteen tegenover het Japanse grit systeem. Vergeet echter niet dat het een natuurproduct is en geen enkele steen 100% identiek is. De gritaanduiding dient louter als indicatie en zegt weinig over de specifieke eigenschappen van de steen. Het voordeel ten opzichte van andere wetstenen is dat de Belgische slijpsteen zeer fijn en snel slijpt. Deze handige combinatie bezit geen enkele andere wetsteen.
Door hun hardheid zijn de granaten in staat om elk type staal te slijpen waaronder RVS Stainless Steel ( o.a. Inox 18/8 en 18/10), Damascus Steel en HSS High Speed Steel. De geometrische vorm van de granaten geeft nog een unieke eigenschap aan de wetsteen. Door hun afgevlakte vorm polijsten de granaten het metaal zonder minuscule bramen achter te laten met een fijne glans zonder schrammen op de snede als gevolg. Hierdoor wordt het mes een pak comfortabeler te hanteren.
Enkele voorbeelden:
1. Een scheermes geslepen met een Belgische slijpsteen beschadigt de huid tijdens het scheren niet. Dankzij de granaten zijn er geen minuscule bramen op de snede, dit is uniek voor de Coticule. Hierdoor geeft de Coticule op een snelle wijze een vlijmscherp lemmet en een ongezien comfort tijdens het scheren.
2. Keukenmessen, jacht- en zakmessen behouden langdurig hun scherpe snede en kunnen steeds in een oogwenk terug vlijmscherp gemaakt worden.
3. De snede van allerhande gereedschappen zoals beitels, gutsen en bijlen wordt zo fijn gepolijst dat o.a. houtvezels snel en zuiver worden doorgesneden met een gladde afwerking tot resultaat. Inkepingen in het oppervlak zijn onbestaande. Hierdoor is de steen zo gegeerd door o.a. houtbewerkers en beeldhouwers.
Gebruik deze Belgische slijpsteen om scheermessen, koks- en keukenmessen, jacht- en zakmessen en hak- en snijgereedschappen te slijpen.
Het slijpen gebeurt steeds met water. Het volstaat om het Coticule-oppervlak nat te maken, de steen moet niet ondergedompeld worden. Tijdens het slijpen komen er granaten vrij uit het Coticule-oppervlak. Des te meer granaten vrijkomen, des te abrasiever de slijppasta wordt.
Een veelgebruikte methode om de abrasiviteit te verhogen is door met een klein wrijfsteentje een slijppasta rijk aan granaten aan te maken op het Coticule-oppervlak. Dit gebeurt door het Coticule-oppervlak van het wrijfsteentje over het Coticule-oppervlak van de wetsteen te wrijven. De melkwitte slijppasta wordt snel zichtbaar.
Voor het fijne afwetwerk wordt de slijppasta in enkele stappen verdund met een beetje water tot er uiteindelijk enkel water op het oppervlak aanwezig is.
Dankzij deze methode en de veelzijdigheid van de Coticule is er slechts 1 wetsteen nodig voor het volledige slijpproces.
Tips:
Gebruik enkel water tijdens het slijpen, geen olie. Olie wordt enkel gebruikt bij poreuze stenen om te vermijden dat ijzerdeeltjes zich in de poriën vastzetten.
Hoe maakt u de slijpsteen vlak? Leg een stukje schuurpapier op een vlakke ondergrond. Doe er wat water op en slijp de steen vlak. Gebruik een schuurpapier met korrel +/- 80 tot 100 micron.
Bron: ardennes-coticule.be
Meer weten?
- Uitgebreide en interessante website (4 grote Pdf's) van Henk Bos (opent in nieuw venster).
- Diepgaande informatie over het slijpen van scheermessen op Coticule stenen: coticule.be (opent in nieuw venster).
- Website van de producent: Ardennes-coticule. (opent in nieuw venster).